طلاق قضایی چیست؟

طلاق قضایی چیست؟

با توجه به ازدیاد آمار طلاق سوالات متداولی در خصوص طلاق و اقسام آن و همچنین مقررات راجع به آن از سوی عوام مطرح می شود و سوال مهمی که ذهن بسیاری را به خود مشغول می سازد این است که طلاق قضایی چیست، فقهای اسلامی در برخی از شرایط این اجازه را به زوجه داده اند که از حاکم تقاضای طلاق نماید، در واقع طلاق قضایی یکی از شاخه طلاق محسوب می شود با این تفاوت که در طلاق قضایی زوج با طلاق همسرش موافق نیست، هرگاه زوج به حقوق واجبه همسرش وفا نکند و اجبار وی به ایفاء ممکن نباشد زن حق دارد خود یا وکیل وی از دادگاه صالح تقاضای طلاق کند و پس از ثبوت و احراز موضوع، در صورتی که قاضی تشخیص دهد ادامه زندگی زناشویی و بقاء نکاح، زندگی را برای زوجه دشوار می سازد، زوج را مجبور به طلاق می کند و چنانچه زوج از طلاق زوجه امتناع ورزد قاضی به عنوان ولی ممتنع، زوجه را طلاق می دهد و این طلاق از نظر شرعی صحیح می باشد.
شایان ذکر است به موجب ماده 1130 قانون مدنی سه علت برای طلاق به درخواست زن وجود دارد که عبارت هستند از:
1. امتناع زوج از پرداخت نفقه و عدم امکان الزام وی به انفاق
2. مفقودالاثر بودن زوج
3. در عسر و حرج و در سختی بودن زوجه

1) طلاق قضایی به دلیل امتناع زوج از پرداخت نفقه

به موجب ماده 1129 قانون مدنی طلاق قضایی مبنی بر عدم پرداخت نفقه به دو جهت صورت می پذیرد اولا در صورت استنکاف زوج از پرداخت نفقه و عدم امکان اجرا حکم دادگاه و الزام وی به پرداخت نفقه زوجه می تواند نسبت به طلاق خود اقدام کند و قاضی نیز، زوج را مجبور به طلاق می کند، دوما در صورتی که زوج از پرداخت نفقه عاجز باشد خواه معسر و خواه غیر معسر قاضی وی را مجبور به طلاق می کند.

2) طلاق قضایی به دلیل مفقودالاثر بودن زوج

مطابق ماده 1029 قانون مدنی هرگاه زوج چهار سال تمام غایب مفقود الاثر باشد زوجه می تواند تقاضای طلاق از دادگاه را داشته باشد و دادگاه نیز با رعایت شرایط مقرر در ماده 1023 قانون مزبور، حکم طلاق زوجه را صادر می نماید.

3) طلاق قضایی به دلیل در عسروحرج بودن زوجه

در صورتی که دوام زوجیت موجب عسر و حرج بودن و متحمل شدن مشقت شدید از سوی زوجه باشد زوجه می تواند به محکمه رجوع کند و تقاضای طلاق داشته باشد و چنانچه عسر و حرج وی برای دادگاه اثبات و محرز گردد دادگاه می تواند زوج را مجبور به طلاق کند و در صورتی که زوج علیرغم حکم قاضی از طلاق خودداری کند ، زوجه به اذن حاکم شرع طلاق داده می شود.
شایان ذکر است تشخیص این موضوع که ادامه زندگی برای زوجه غیر قابل تحمل است با قاضی پرونده می باشد.

مصادیق عسر و حرج در طلاق قضایی که باید توسط دادگاه صالح احراز شود به شرح ذیل می باشد:

1_ اعتیاد زوج به مواد مخدر و ابتلاء وی به مشروبات الکلی به گونه ای که به اساس کانون خانواده خدشه وارد کند
2_ ترک زندگی خانوادگی توسط زوج به مدت شش ماه متوالی یا نه ماه متناوب در مدت یک سال بدون عذر موجه
3_ ضرب و شتم یا هرگونه رفتار مستمر زوج که عرفا زوج نتواند آن را تحمل کند.
4_ ابتلاء زوج به بیماری های صعب العلاج روانی یا ساری به گونه ای ادامه زندگی با وی میسر نباشد
5_ محکومیت قطعی زوج به حبس در صورتی که مدت آن پنج سال تمام یا بیشتر باشد.
به موجب ماده 1143 طلاق به دو صورت می باشد طلاق بائن و طلاق رجعی که در طلاق بائن حق رجوع به زوجه از سوی زوج امکان پذیر نیست طلاق قضایی نیز زیر مجموعه طلاق بائن می باشد به عبارت دیگر زوج در مدت عده نمی تواند به زوجه رجوع کند.

عده طلاق به چه معناست؟

مطابق ماده 1150 قانون مدنی به مدت زمانی که عقد نکاح باطل شده باشد و به موجب قانون زوجه نتواند شهر دیگری اختیار کند عده یا ایام عده گفته می شود، عده طلاق بر حسب اینکه زن حامله باشد یا نه متفاوت است، عده طلاق زن حامله به موجب ماده 1153 قانون مدنی تا وضع حمل می باشد و چنانچه با فاصله کمی بعد از طلاق زایمان اتفاق بیفتد عده منقضی می گردد و زوجه می تواند مجددا ازدواج کند، عده زنی که حامله نباشد نیز مطابق ماده 1151 قانون مذکور سه طهر است، برخی از زنان نیز مانند زن باکره و زن یائسه از عده طلاق و عده فسخ نکاح بر خوردار نمی باشند و پیگیری تمام موارد با کمک مشاور ماهر و یک وکیل دادگستری برای فرد بسیار ساده تر بوده و به همین جهت در بیشتر موارد زوجه وکیلی را انتخاب میکند تا رسیدگی های لازم به پرونده را ایشان انجام دهد.